Poezja

Po latach. Pamięć

Dariusz Kubok, Karina Rzendkowska

Wydawnictwo Biblioteki Śląskiej, Katowice 2024

Po latach. Pamięć Niniejsza książka jest jednocześnie tomikiem poetyckim i albumem malarskim, dialogiem dwóch artystycznych wyobraźni – dwóch immanentnych poetyk, które wzajemnie się uzupełniają i dopełniają. Dariusz Kubok, poeta, a jednocześnie profesor filozofii na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach, na co dzień eksplorujący rzeczywistość przy pomocy zdyscyplinowanego instrumentarium jego dziedziny, odważa się na to, by w tym tomie uczynić to, co w przeszłości czynili filozofowie takiej miary, jak Ralph Waldo Emerson, Friedrich Nietzsche, czy Jean-Paul Sartre: ucieka się do języka literatury, by dać wyraz prawdzie emocjonalnej, której język naukowy nie jest zdolny satysfakcjonująco objąć, ale bez której jego ogląd świata nie byłby pełny.

I właśnie w tej przestrzeni wyobraźni spotyka się Poeta z Malarką – Kariną Rzendkowską, absolwentką katowickiego Wydziału Grafiki krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, której poszukiwania stanowią pozajęzykowy analogon jego filozoficznych eksploracji. Z jednej strony, tworząc batiki na jedwabiu Karina przerzuca pomost między współczesnością a tradycją i oświetla to, co znajome, tym, co z pozoru dalekie. Z drugiej – jej eksperymenty z technikami mieszanymi, łączącymi batik, malarstwo i fotografię w komputerowych przetworzeniach, pozwala jej przełożyć życiowe doświadczenie elementalności człowieka na znaki czytelne poza słowami. Z obrazów Kariny nasza jaźń wyłania się bowiem jako funkcja materii i wyobraźni, jako wibracja niespokojnych atomów – tych samych, które współtworzą oceany, skały czy drzewa – i jest efektem rezonansu z Innym: bytem i postrzeganiem, fizycznością i projekcją, fenomenem i interpretacją. Zapętleni w absurdalnej egzystencji podlegamy nieustannym metamorfozom, nieśmiertelni na poziomie elementalnym, zanikający, gdy zanika pamięć. Jesteśmy bytami-dla-siebie, bytami-w-sobie czy poza dychotomią? Przez pamięć warunkowani, w pamięci trwający, a bez pamięci nieobecni, bez wyobrażonej, projektowanej przyszłości unieruchomieni w milczącej homogenicznej, niezróżnicowanej esencji, mocujemy się nieustannie z pytaniem o sens życia, na które, wbrew pozorom, można odpowiedzieć.

Wielosoemiotyczny dialog Darka Kuboka i Kariny Rzendkowskiej zaprasza do refleksji indywidualnej, wolnej od obostrzeń naukowych dyskursów, jednak wymagającej gotowości do współodczuwania. Pospolitość materii, jak pospolitość doświadczenia, nie czyni ani jednego, ani drugiego trywialnym. Dlatego ten tom-album przemówi do „zwykłych-niezwykłych” – do ludzi, których wrażliwość pozwoli im samym identyfikować się z zaklętymi w poetyckich i malarskich obrazach emocjami i każe im zadać sobie pytanie o etyczne podstawy relacji z sobą samym i Innym, ze światem, którego nieodłączną częścią jesteśmy, a wobec tego – o najgłębszy sens każdego wyboru, każdego wyznawanego poglądu, a przede wszystkim o sens każdego przeżywanego dnia.

Paweł Jędrzejko

 

Kawałki i inna poezja…

Dariusz Kubok

Wydawnictwo: Magic 2011

***

na początku
(wtedy gdy jeszcze był)
naciskałem mocno ołówek 
wgniatając grafit
tak głęboko
że na szóstej stronie
stały jeszcze mocno litery
z otwartymi ustami

trzymałem go w pięści
robiąc krok
jakby zgiętą nogą
która buszuje w nieskończoności
mającą tylko jedną twarz:
biel pozbawioną stron

teraz
(jeśli jeszcze jest)
piszę na jednej stronie
delikatniej
tak że czasami
rękę porywa mi wiatr

***

pacholę drewna
a raczej lasu
żyjącego i tego
które leży nieżywe na tartaku
pacholę przytartaczne
w starym domu
z nowym lśniącym dachem
pacholę starości
obciążonej kamieniami bólu
i dziecięcych zabaw w rodzinę

pacholę samotne
wśród gromady krzyczących piskląt
z których jedne było martwe
pacholę z samym jutrem
które nauczyło się dobrze żegnać

pacholę moje
wianuszku stokrotek
bosy biegaczu klocowiska
wiem że cię boli